Filtr HEPA do klimatyzacji domowej – czym jest, jak działa, kiedy go wymienić?
Filtr HEPA, skrót od angielskiej nazwy „High Efficiency Particulate Air”, to od dziesięcioleci swego rodzaju standard w dziedzinie czystego powietrza. Początkowo stworzony w celu ochrony przed cząstkami radioaktywnymi w czasie Projektu Manhattan w latach 40. XX wieku, znalazł zastosowanie w szpitalach, przemyśle, a także w naszych domach. Filtr powietrza HEPA zainstalowany w klimatyzacji, pomaga chronić jej użytkowników przed alergenami, bakteriami i innymi drobinami unoszącymi się w powietrzu. Zrozumienie czym dokładnie jest, jak działa i kiedy jest czas na jego wymianę, może znacząco wpłynąć na jakość powietrza w otoczeniu i tym samym na zdrowie.
Co to jest filtr HEPA? – zastosowanie i klasy skuteczności
HEPA to specjalnie zaprojektowany filtr powietrza, który ma zdolność wyłapywania bardzo drobnych cząsteczek, często o wielkości poniżej 0,3 mikrometra. Ta wyjątkowa zdolność sprawia, że produkty te są wykorzystywane nie tylko w klimatyzacji domowej i przemysłowej, ale również w laboratoriach, szpitalach czy samolotach, by zapewnić czyste i bezpieczne powietrze. Istnieją różne klasy filtra powietrza HEPA, które różnią się efektywnością. Poszczególne rodzaje tych produktów można znaleźć w odkurzaczach, systemach wentylacyjnych czy nawet w maskach ochronnych, co podkreśla ich wszechstronność i niezawodność w różnorodnych środowiskach.
Zgodnie z europejską normą EN1822: 2009 oraz międzynarodową ISO 29463:2011, możemy wyróżnić trzy kategorie filtrów:
- EPA – to filtry o dobrej skuteczności z oznaczeniem E. Wyróżniamy wśród nich klasy: E10, E11, E12.
- HEPA – to filtry o bardzo wysokiej skuteczności, które mają oznaczenie H. Do nich należą klasy: H13, H14.
- ULPA – to filtry o największej skuteczności, oznaczone literą U. Są one przeznaczone głównie do zastosowań profesjonalnych w specjalistycznych urządzeniach, dlatego nie spotkamy ich w sprzętach domowych. Ich klasy to: U15, U16, U17.
Klasa filtrów określa ich poziom efektywnego oczyszczania. Przykładowo E10 to 85% skuteczności, H14 99,995%, a najwyższa U17 99,999995%.
Budowa i sposób działania filtra powietrza HEPA
Kluczem do wyjątkowej skuteczności filtrów powietrza HEPA jest ich specyficzna budowa. Składają się z labiryntu cienkich włókien, ułożonych nieregularnie, co tworzy sieć pułapek dla rozmaitych drobin. Materiały używane do ich produkcji to często włókna szklane lub syntetyczne polimery, które zapewniają trwałość i skuteczność filtracji. Osoby próbujące dowiedzieć się – co to jest filtr HEPA – szybko dochodzą do wniosku, że różni się on od typowych filtrów powietrza, takich jak węglowe czy elektrostatyczne. Podczas gdy te ostatnie skupiają się na neutralizowaniu zapachów lub przyciąganiu cząstek za pomocą ładunku elektrycznego, filtry powietrza HEPA koncentrują się na fizycznym wyłapywaniu drobin, co czyni je jednymi z najskuteczniejszych produktów tego typu dostępnych na rynku. Warto również wiedzieć, że ich działanie opiera się na trzech głównych mechanizmach: pochłanianiu, dyfuzji i przesiewaniu. Pochłanianie polega na tym, że większe cząstki, takie jak kurz czy sierść zwierząt, są dosłownie „pochłaniane” przez włókna podczas próby przeniknięcia przez nie. Dyfuzja dotyczy najmniejszych cząsteczek, które ze względu na ich chaotyczne ruchy, zderzają się z włóknami i zostają w ten sposób zatrzymane. Przesiewanie to proces, w którym cząstki unoszące się w powietrzu są przechwytywane przez włókna filtra, podobnie jak woda przepływająca przez sitko. Dzięki tym mechanizmom, filtry powietrza HEPA są w stanie zatrzymać nawet 99,9% cząstek o wielkości 0,3 mikrometra i większych, co czyni je niezwykle skutecznymi w oczyszczaniu powietrza z alergenów, bakterii i wirusów.
Filtr HEPA do klimatyzacji – jakie urządzenie wybrać?
Filtry HEPA skutecznie usuwają z powietrza alergeny, takie jak pyłki, sierść zwierząt, roztocza kurzu i pleśnie, co może przyczynić się do zmniejszenia objawów alergii i astmy u użytkowników. Więcej na ten temat dowiesz się w artykule: Astma a klimatyzacja. Filtry HEPA zastosowane w klimatyzacji domowej mogą zatrzymywać większość bakterii i wirusów, co zmniejsza ryzyko infekcji i chorób przenoszonych drogą powietrzną. Co ciekawe, w połączeniu z innymi technologiami filtracyjnymi, mogą też pomóc w eliminacji nieprzyjemnych zapachów, takich jak dym tytoniowy, zapachy zwierzęce czy zapachy gotowania. Czyste powietrze w domu jest kluczowe dla zdrowego układu oddechowego i przyczynia się do lepszego samopoczucia, lepszego snu i ogólnej poprawy jakości życia. Właśnie dlatego tak istotne jest, by przed dokonaniem zakupu urządzenia dokładnie zapoznać się z jego specyfikacją nie tylko w kontekście wydajności i energochłonności, lecz także rozwiązań mających bezpośredni wpływ na zdrowie i komfort użytkowników.
Na przykład klimatyzator KAISAI GEO KGE wyposażony został w zaawansowaną technologię Bio HEPA, która z łatwością zatrzymuje nie tylko grzyby, wirusy czy bakterie, ale też pyły zawieszone PM10 oraz PM2,5 – rakotwórcze składniki smogu, które mogą przenikać bezpośrednio do krwiobiegu. Filtr HEPA blokuje tu do 99% szkodliwych cząstek o rozmiarze 0,3 μm oraz do 95% tych o wielkości od 0,1 do 0,3 μm. Z kolei filtr zimnokatalityczny oczyszcza wnętrza z substancji takich jak tlenek węgla, siarkowodór, amoniak, benzen i formaldehydy, a funkcja jonizacji powietrza neutralizuje szkodliwe drobnoustroje oraz nawilża. Podobne właściwości charakteryzuje model KAISAI PRO HEAT, którego nowa konstrukcja oraz zoptymalizowane rozmieszczenie elementów wewnątrz urządzenia zapewniają oszczędność czasu podczas montażu. Inwestycja w klimatyzatory z filtrami HEPA to inwestycja w zdrowie i komfort życia mieszkańców. Warto zatem rozważyć zakup takiego urządzenia, zwłaszcza w obecnych czasach, gdy jakość powietrza w miastach jest daleka od idealnej.
Filtr HEPA w klimatyzacji domowej – co ile wymieniać i jak czyścić?
Serwis klimatyzacji w domu powinien odbywać mniej więcej dwa razy w roku, a okres użytkowania filtra HEPA w klimatyzatorze zależy od wielu czynników. Najważniejsze z nich to intensywność użytkowania, jakość powietrza w otoczeniu oraz rodzaj i ilość zanieczyszczeń w powietrzu. W miejscach o wysokim stężeniu pyłów, dymu czy alergenów filtry mogą zużywać się szybciej niż w czystym środowisku. Producenci klimatyzatorów zazwyczaj w instrukcjach obsługi urządzenia informują o funkcjonalności i trwałości komponentów, także takich jak filtr HEPA. Co ile wyminięć? Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Na ogół zaleca się wstawienie nowego filtra co 6-12 miesięcy, ale w przypadku intensywnego użytkowania w środowiskach o wysokim poziomie zanieczyszczenia, zużycie produktu może nastąpić przed upływem zakładanym przez producenta. Warto więc nauczyć się samodzielnie oceniać jakość filtra, ponieważ mocno zużyty może prowadzić do spadku wydajności klimatyzatora, a także do nieprzyjemnych zapachów. Jeśli zauważysz, że powietrze w pomieszczeniu nie jest tak czyste jak wcześniej lub jeśli klimatyzator pracuje głośniej, może to być oznaka, że filtr HEPA do klimatyzacji jest zanieczyszczony i wymaga wymiany. Wizualne sprawdzenie również może pomóc w ocenie jego stanu – jeśli jest ciemny lub zabrudzony, prawdopodobnie czas na wymianę.
A jeżeli zastanawiasz się, jak czyścić filtr HEPA, to od razu odpowiadamy – najlepiej wcale. Ze względu na materiały z jakich jest on wykonany w przypadku znacznego zanieczyszczenia powinno się go po prostu wymienić na nowy. Czyszczenie może spowodować jego uszkodzenie i w konsekwencji utratę funkcjonalności całego układu chłodzącego.
Regularna wymiana filtrów HEPA do klimatyzacji gwarantuje optymalną wydajność urządzenia i zapewnia stały przepływ czystego powietrza w pomieszczeniu. Dzięki temu użytkownicy mogą cieszyć się zdrowszym powietrzem, wolnym od alergenów, bakterii i innych szkodliwych cząstek. Ponadto, dbanie o stan filtrów przedłuża żywotność klimatyzatora, zapobiega niepotrzebnym awariom i przyczynia się do oszczędności energii. W końcu czysty filtr pozwala urządzeniu pracować efektywniej.